GDO’lu ürünler gizleniyor
Genetiğiyle oynanmış gıdaların etiketlerinde ürünün içeriği hakkında herhangi bir bilgiye yer verilmiyor.
Türkiye’de 32 çeşit GDO’lu ürün var. Söz konusu gıdaların etiketlerinde, ‘Genetiğiyle oynanmıştır’ ibaresinin yazılması yasal bir zorunluluk olduğu halde, uyarıyı dikkate alan yok.
Piyasada bulunan genetiği değiştirilmiş organizmaların (GDO) neler olduğunun tam olarak bilinmediği, “içeriğinde GDO olan ya da GDO’lu bir üründen üretilmiş” gıdaların etiketinde açıkça yazılması gerektiği, ancak yazılmadığı belirtildi.
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Marmara Bölge Şubesi Başkanı Bilge Ölmez, “GDO’lu gıdaların insanlar üzerindeki etkileri henüz bilinmiyor, ancak hayvanlar üzerinde yapılan çok sayıda deneyde iç organların küçülmesi, sindirim sisteminin bozulması, bağışıklık sisteminin çökmesi, kan yapısının bozulması gibi hastalıkların ortaya çıktığı görülmüştür” derken Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, “GDO konusunda ak da kara da ne yazık ki biyoteknolojik şirketlerin müsaade ettiği ölçüde oluyor” diye konuştu.
Ekimi en yaygın olan GDO’lu bitkilerin “soya, mısır, pamuk, kanola, buğday, ayçiçeği, pirinç, domates, patates, papaya, yerfıstığı” gibi ürünlerin olduğunu belirten Ölmez, “muz, ahududu, çilek, kiraz, ananas, biber, kavun ve karpuzun” da denemelerinin yapıldığını bildirdi. Mısır ve soyadan üretilen yağ, un, nişasta, glikoz şurubu, sakkaroz, fruktoz içeren gıdaların günlük tüketim maddeleri arasında yer aldığını ifade eden Ölmez, “Örneğin bisküvi, kraker, pudingler, bitkisel yağlar, bebek mamaları, şekerlemeler, çikolata ve gofretler, hazır çorbalar, mısır ve soyayı yem olarak tüketen tavuk ve benzeri hayvanlardan elde edilen gıdalar ve pamuk GDO’lu olma riski taşıyan ürünlerin başında geliyor” iddiasında bulundu.
Ölmez, geçen yıl yürürlüğe giren Biyogüvenlik Yasası’na göre hazırlanan yönetmelikte, ürünler binde 9 ve üzerinde izinlendirilmiş GDO’lu bir bileşen içeriyorsa etiketlerinde GDO’lu bileşen içerdiğine dair ibare yazılmak zorunda olunduğunu anımsatarak özetle şunları kaydetti: “Henüz raflarda bununla ilgili ambalaj bilgisine rastlamak mümkün olmadı. Risk, özellikle de ambalajlı ürünlerde olduğu için etiketi tüketici olarak iyi okumamız gerekiyor. Tüketicilerin yapması gereken, şüphelendikleri ürünlerle ilgili ALO 174 Gıda Hattı’nı arayarak, mutlaka Tarım Bakanlığı’nın konu ile ilgilenmesini, kendisine bilgi verilmesini sağlamak olmalıdır. Tüketici dernekleriyle bilgi paylaşımında bulunulması, sürecin yasal zeminde izlenmesi toplumsal farkındalığı arttıracaktır.
‘Mevzuat uygulanmıyor’
Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı ve GDO’ya Hayır Platformu’ndan Ahmet Atalık, ülkemizde 32 çeşit GDO’ya hayvan yemi ve insan gıdası olarak tüketilmek üzere izin verildiğini anımsatarak “Marketlerde, halen ‘GDO’ludur ya da GDO içeren üründen elde edilmiştir’ ibaresini göremiyorum. Bakan bu konuda denetimlerin yapıldığını söylüyor. Ancak piyasada hep mi binde 9’un altında ürünler, bu da bana inandırıcı gelmiyor. Bir mevzuat çıkarıldı ve bu uygulanmıyor” dedi.
*Sibel Bahçetepe/Cumhuriyet-03.mayıs.2011
